Tag: Koszty dostosowania polskiego rolnictwa do UE

Koszty dostosowania polskiego rolnictwa do UE

W Unii Europejskiej produkcja rolna musi spełniać wysokie normy jakościowe, jednak wiąże się to z poniesieniem dużych nakładów finansowych. Łączne koszty dostosowania do wymogów UE oraz niezbędnych działań modernizacyjnych oszacowane zostały w okresie 1999-2004 na około 24,5 mld zł. Z kwoty tej 13 635 mln zł to koszty dostosowania i modernizacji w okresie przedakcesyjnym. Sektor prywatny, gospodarstwa rolne i przedsiębiorstwa przetwórcze poniesie koszty wysokości 7,2 mld zł.

Najbardziej kosztowne dostosowania muszą nastąpić w sektorze mleczarskim. Szacuje się, że wyniosły one w latach 2000-2004 około 15,5 mld, w tym 13 mld zł w gospodarstwach rolnych sprzedających mleko.[1] Niezbędne są głównie inwestycje umożliwiające poprawę jakości mleka dostarczanego do skupu. Objęcie wspólnotową organizacją rynku mleka da szansę utrzymania w Polsce produkcji mleka, które w dłuższej perspektywie może być konkurencyjne w UE (pod warunkiem wsparcia ze środków publicznych procesów dostosowawczych w okresie poprzedzającym akcesję i w pierwszych latach członkostwa). Gospodarstwa rolne nie stać na tak duże wydatki inwestycyjne. W latach 1996-1998 w produkcję mleka zainwestowało niecałe 8 tys. gospodarstw, a koszt inwestycji wyniósł 57 tys. zł na gospodarstwo. Gospodarstwa posiadały dostateczne duże budynki gospodarcze, zainwestowały jedynie w niezbędne urządzenia i maszyny. Znaczna część kosztów tych inwestycji została sfinansowana z inwestycyjnych kredytów preferencyjnych. Koszty dostosowań przemysłu mleczarskiego szacowane są na poziomie około 2,5 mld zł i możliwe są do sfinansowania. Ocenia się, że przemysł mleczarski i mięsny są w stanie ponieść koszty procesów dostosowawczych. Efektem tego będzie korzyść dla licznych polskich konsumentów, którzy będą mogli nabywać lepsze jakościowo produkty rolnicze, które będą musiały sprostać normom jakościowym i higienicznym. Przykładem poprawy bezpieczeństwa polskiej żywności jest polskie mleko, którego jakość higieniczna znacznie poprawiła się w ostatnim czasie.

Po integracji z UE nastąpił niewielki wzrost kosztów produkcji rolniczej i cen środków produkcji. W początkowym okresie członkostwa pozostaną jednak niższe o około 15% od przeciętnych w UE.W najtrudniejszej sytuacji znalazły się sektory drobiu i wieprzowiny, gdzie nastąpił wzrost kosztów, a nie nastąpił wzrost przychodów. Dlatego niezmiernie ważne stało się obj ęcie polskich rolników systemem dotacji bezpośrednich, które pozwalają zniwelować skutki wzrostu produkcji rolniczej. Dodatkowe koszty ponoszą także konsumenci- wzrost cen mleka , żywca wołowego i niektórych zbóż. Całkowity wzrost wydatków konsumpcyjnych ludności wyniesie 1,4%. W Polsce od początku lat 90-tych następuje zbliżenie cen na większości rynków produktów rolnych do poziomu cen na rynku Unii Europejskiej. Największe różnice występowały w przypadku mleka i wołowiny, gdzie Unia Europejska stosuje wyższy poziom protekcji i wsparcia dla swoich produktów. Jednak taki układ cen po akcesji Polski do Unii Europejskiej staje się korzystny, jednak wiąże się to z

koniecznością poniesienia kosztów niezbędnych do uzyskania porównywalnej jakości produktów, jak również poniesienia kosztów dotarcia do odbiorcy.

Koszty dostosowania polskiego rolnictwa do Wspólnej Polityki Rolnej są wysokie. Prawie połowa z tej sumy musi być wydatkowana w okresie trzech lat po akcesji. Znaczną część tych wydatków będą musieli pokryć sami rolnicy, głównie producenci mleka i mięsa. Poza wysokimi kosztami dostosowania i przejściowymi trudnościami na rynku pracy, członkostwo Polski z UE oznacza przyspieszenie przemian strukturalnych na wsi, a przede wszystkim odrodzenie sektora rolnego.

[1]   Raport w sprawie korzyści i kosztów integracji Rzeczypospolitej Polskiej z UE, http://www.ukie.gov.pl.